Albert Speelman

Gepubliceerd op 2 nov. 2016

51.974498, 5.157129

Fort Honswijk is een fort van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NWH) en ligt bij de buurtschap Honswijk in Tull en 't Waal (gemeente Houten) aan de noordoever van de Lek.

n 1841 begon men met de bouw van een torenfort op de Noorderlekdijk ten westen van Honswijk.  De toren telde drie verdiepingen met op het dak een open batterij. Hiermee werd voorkomen dat een vijand over de Lek of over de dijk in het geïnundeerde gebied naar het westen kon oprukken. In 1848 was het fort gereed.

In de jaren tachtig van de 19e eeuw werd het fort ingrijpend gewijzigd. De komst van de brisantgranaat en betere en zwaardere kanonnen maakte het bakstenen fort kwetsbaar. De bovenste verdieping werd afgebroken en aan de oostzijde van de toren werd een contrescarpgalerij gebouwd voorzien van aanaarding. Deze renovatie werd tussen 1878 en 1881 uitgevoerd.

Het fort was in de mobilisatie tijdens de Eerste Wereldoorlog bezet. De bezetting liet later een Reünistenkruis Fort Honswijk 1914-1934 met een afbeelding van het fort vervaardigen. Op het fort konden zo’n 550 tot 650 man worden gehuisvest. Er stonden 34 kanonnen opgesteld op de aarden wallen. Daarnaast waren er tien mitrailleurs en veertien draagbare mortieren.

In 1935 is Fort Honswijk korte tijd gebruikt als concentratiekamp. Het was het eerste concentratiekamp van Nederland. Het ontstond nadat Nederland begin januari 1935 met de Gestapo in Berlijn had afgesproken inlichtingen uit te wisselen over communistische activiteiten van bepaalde personen. 

Tijdens de mobilisatie van 1939/1940 waren er Nederlandse soldaten gevestigd. Op 14 mei 1940 werd Fort Honswijk zonder slag of stoot ingenomen door het Duitse leger. Na de Tweede Wereldoorlog werden in Fort Honswijk NSB-ers en de Drie van Breda er opgesloten

[bron:https://nl.wikipedia.org/wiki/Fort_Honswijk]