Dwars door de Haarlemmermeer loopt een hoge dijk die in eerste instantie geen functie lijkt te hebben. Schijn bedriegt echter, want dit is de zogenaamde Geniedijk. De dijk werd aangelegd tussen 1888 en 1903 als onderdeel van de Stelling van Amsterdam. 

De Geniedijk begint in het westen bij Fort bij Vijfhuizen en de daarbij behorende voorposten. Vandaar uit loopt de dijk langs de Batterij aan de IJweg naar het Fort bij Hoofddorp. Via daar gaat de dijk langs de Batterij aan de Sloterweg naar het Fort bij Aalsmeer. De dijk lag was onderdeel van sector Sloten. 

Achter de Geniedijk lag een gemeenschapsweg en in de dijk waren op verschillende plekken zogenaamde traversen gemaakt. Verder waren er scherfvrije onderkomens en betonnen nevenbatterijen aangelegd. Deze nevenbatterijen waren bedoeld voor het opstellen van geschut. Tenslotte zijn er nog een drietal bomvrije damsluizen te vinden. 

 

  • Damsluis in de IJtocht
  • Damsluis in de Hoofdvaart
  • Damsluis in de Slotertocht

Voor en achter de dijk lopen twee kanalen. Aan de zuidzijde van de dijk vinden we het Voorkanaal. Aan de noordzijde van de dijk ligt het Achterkanaal. Naast dit achterkanaal liep ook de spoorweg Aalsmeer-Haarlem. Deze is ondertussen opgeheven.  

 

Nevenbatterij bij Fort Vijfhuizen

52°20'41.2"N 4°40'19.8"E

52.344779, 4.672163

 

Sluis in de IJtocht

52°20'06.2"N 4°40'29.3"E

52.335050, 4.674808

 

Batterij aan de IJweg

52°19'25.3"N 4°40'40.2"E

52.323684, 4.677830

 

Het Batterij aan de IJweg was een versterking van de Stelling van Amsterdam tussen Fort bij Hoofddorp en Fort bij Vijfhuizen op de Geniedijk Haarlemmermeer ter hoogte van de acces IJweg.

Het fort is voor een groot deel afgebroken. Een kruitmagazijn is onder een aarden heuvel nog aanwezig.

 

[bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Batterij_aan_de_IJweg]

Coupure bij de burg. Pabstlaan

52°18'38.2"N 4°40'57.5"E

52.310604, 4.682634

 

Vlakbij Fort Hoofddorp zit een gat in de dijk. Dit gat was aangelegd voor de reeds opgeheven spoorweg Hoofddorp-Leiden. In geval van nood kon deze zogenaamde coupure gedicht worden met schotbalken. Over de beide kanalen lag een brug. Hiervan is alleen het brughoofd aan het Voorkanaal over. 

 

Damsluis in de Hoofdvaart

52°18'04.6"N 4°41'11.7"E

52.301287, 4.686588

 

De damsluis in de Hoofdvaart maakt onderdeel uit van de voormalige Stelling van Amsterdam.   Met de inpoldering van de Haarlemmermeer in de jaren 1848-1852 kwam er niet alleen een zeer groot stuk nieuwe landbouwgrond beschikbaar, maar wijzigde tegelijkertijd de strategische situatie in de verdediging van Amsterdam. Daarom legde de Genie aan de randen van de toekomstige polder tussen 1843 en 1846 op vier punten torenforten aan die de belangrijkste nieuwe toegangen tot de hoofdstad zouden kunnen bestrijken. Deze forten bleken na zeer korte tijd volledig achterhaald. Bij het uiteindelijke ontwerp van de Stelling vanaf omstreeks 1880, projecteerde men daarom een zware aarden liniewal als waterkering en hoofdverdedigingslijn dwars door de polder, met daaraan forten, batterijen, verbindingswegen en inundatiemiddelden. Samen vormden deze werken de Linie door de Haarlemmermeerpolder. Het bindende element hierin was en is de Liniewal of Geniedijk. Ook de damsluis behoort tot de linie.

Midden door de Haarlemmermeerpolder voert de Hoofdvaart, de belangrijkste transport- en bemalingskanaal van de polder. In het noordoosten maalde de Hoofdvaart met het gemaal in Lijnden uit de op ringvaart en in het zuidwesten evenzo met het gemaal ‘Leeghwater’ in Kaagdorp. In de tocht legde men tussen 1891 en 1895 in verschillende bouwcampagnes de damsluis aan, die bij inundatie het water naar het zuiden moest keren.
 
[bron:http://onh.nl/nl-NL/verhaal/3038/damsluis-in-de-hoofdvaart-bij-hoofddorp]

 

Nevenbatterij bij Fort Hoofddorp

52°17'58.2"N 4°41'21.8"E

52.299510, 4.689384

Batterij aan de Sloterweg

52°17'11.4"N 4°42'13.4"E

52.286510, 4.703719

 

Het Batterij aan de Sloterweg ligt op de Geniedijk Haarlemmermeer ter hoogte van de acces Sloterweg (tegenwoordig Rijnlanderweg). Het maakt deel uit van de Stelling van Amsterdam en ondersteunde het naastliggende Fort bij Hoofddorp en Fort bij Aalsmeer.

 

[bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Batterij_aan_de_Sloterweg]

Munitiedepot Schiphol

52°17'01.4"N 4°42'32.2"E

52.283728, 4.708938

 

Tussen de snelweg en station Hoofddorp vindt men deze bunkers en depots. De depots werden gebruikt voor opslag van boordmunitie en bommen voor de luchtmacht. 

Mitrailleur kazemat

52°16'45.5"N 4°43'01.5"E

52.279295, 4.717090

Batterij aan de Aalsmeerderweg

52°16'25.1"N 4°43'37.9"E

52.273633, 4.727187

 

Nevenbatterij Fort bij Aalsmeer

52°16'17.3"N 4°43'54.0"E

52.271483, 4.731669

 

Inundatiesluis Fort Aalsmeer

52°16'08.5"N 4°44'09.6"E

52.269036, 4.736003